- Lotniczy selekcjoner

Lotniczy selekcjoner

15
07.2017

Podobnie jest w przypadku kandydatów na pilotów, gdzie szkolenie pilotów wojskowych jest procesem niezwykle kosztownym i długotrwałym. Dlatego bardzo ważna jest odpowiednia selekcja kandydatów na pilotów, aby inwestować w kształcenie osób, które dzięki naturalnym predyspozycjom szczególnie nadają się do wykonywanie zawodu pilota wojskowego. Selekcja kandydatów na pilotów jest zadaniem wieloaspektowym obejmującym sprawdzenie predyspozycji psychicznych i fizycznych oraz wiedzy teoretycznej i umiejętności praktycznych kandydata. Proces selekcji wymaga przeprowadzenia badań medycznych, psychologicznych i testów praktycznych.

Wychodząc naprzeciw zapotrzebowaniu Sił Powietrznych RP firma ETCPZL Aerospace Industries zaprojektowała i zbudowała urządzenie Selekcjoner pozwalające na przeprowadzenie obiektywnych testów kandydatów i automatyzacje procesu oceny ich przydatności do zawodu.

Wychodząc na przeciw potrzebom Wyższej Szkoły Oficerskiej Sił Powietrznych w Dęblinie, szkolącej pilotów różnych specjalności, system Selekcjoner pozwala na badanie kandydatów na pilotów zarówno samolotów jak i śmigłowców. Uniwersalność taka jest możliwa dzięki modułowej konstrukcji urządzenia, którego stałymi elementami są sferyczny układ projekcyjny o dużym polu widzenia i stanowisko instruktora, natomiast kabiny, odpowiadające różnym statkom powietrznym są wymienne. Dodatkowo każda z kabin ma możliwość łatwej wymiany elementów odwzorowujących statki powietrzne różnych generacji (przyrządy analogowe lub cyfrowe). W przypadku samolotu możliwe jest zastosowanie zarówno centralnego drążka sterowego jak i drążka bocznego. Imitacja przyrządów analogowych poprzez obrazy wyświetlane na odpowiednio przysłoniętych ekranach LCD umożliwia, poprzez odpowiednia konfiguracje oprogramowania i zmianę maskownic, dostosowanie układu przyrządów w zależności od konfiguracji sprzętowej kabiny.

Nad przebiegiem ćwiczenia czuwa instruktor mający do dyspozycji wygodne stanowisko zapewniające mu pełny podgląd sytuacji na 6 monitorach. Ponadto, dzięki dodatkowym organom sterowania instruktor może wcielić się w role pilota innego statku powietrznego poruszającego się w tej samej przestrzeni wirtualnej, co osoba szkolona.

System nie nakłada ograniczeń na ilość obsługiwanych kabin. Każda kabina jest wyposażona we własny komputer sterujący urządzeniami kabiny oraz symulujący instalacje pokładowe, dynamikę lotu statku powietrznego, efekty dźwiękowe i komunikacje pilota z instruktorem. Unikatową cechą systemu Selekcjoner, odróżniającą go do innych symulatorów, jest możliwość przeprowadzania testów psychologicznych kandydatów na pilotów w warunkach jak najbardziej zbliżonych do rzeczywistego lotu. By zrealizować to zadanie, system został wyposażony w specjalne oprogramowanie pozwalające na przeprowadzanie testów w czasie symulowanego lotu.

Oprogramowanie wykorzystuje system projekcyjny symulatora oraz wyposażenie kabiny do przeprowadzenia zadań testowych. Polecenia wyświetlane są na ekranach wielofunkcyjnych w kabinie oraz wypowiadane przez syntezator mowy, tak by pilot słyszał je w słuchawkach. Pilot reaguje na polecenia używając przycisków na drążku sterowym lub przycisków otaczających ekrany wielofunkcyjne. Zadania psychologiczne polegają na wyborze jednej z wielu podanych możliwości, wykonywaniu prostych działań arytmetycznych lub rozpoznawaniu kształtów, przy czym realizacja tych zadań odbywa się równolegle z pilotowaniem statku powietrznego. System oferuje też zadania związane z pilotowaniem samolotu, np. pościg za manewrującym lub niemanewrującym statkiem powietrznym, przelot przez „tunel” wytyczony w powietrzu za pomocą kolorowych ramek lub lądowanie za pomocą systemu ILS. Oprogramowanie systemu Selekcjoner umożliwia przejrzystą prezentację wyników realizowanych ćwiczeń. Możliwa jest również statystyczna analiza parametrów przeprowadzonych lotów, wstępna ocena wyników oraz generowanie raportów pozwalających na porównanie wyników poszczególnych kandydatów z wynikami grupy. Ponadto dzięki zamontowanej w kabinie kamerze połączonej z rejestratorem video, w ramach oceny kandydata, możliwe jest również jego filmowanie w czasie wykonywania ćwiczeń.

W lotnictwie proces selekcji odbywa się w czasie całego życia zawodowego pilota.

System Selekcjoner pozwala na kontynuowanie procesu selekcji pilotów także na późniejszym etapie nauki. Kabiny treningowe są na tyle proste w obsłudze, że umożliwiają wykonanie nieskomplikowanego lotu osobie nieprzygotowanej, a jednocześnie na tyle rozbudowane, że pozwalają na trening bardziej zaawansowany, konieczny na późniejszych etapach szkolenia. System pozwala na zapoznanie się z zasadami działania wyświetlacza przeziernego (HUD), wyświetlaczy wielofunkcyjnych oraz systemu HOTAS (do sterowania samolotem bez odrywania rak od drążka sterowego i przepustnicy). Modele symulacyjne pozwalają na zapoznanie się z charakterystykami lotnymi symulowanych samolotów i śmigłowców oraz trening trudniejszych elementów lotu takich, jak start, lądowanie, zawis czy przeloty w trudnych warunkach nawigacyjnych.

System jest wyposażony w bazę wizualizacyjna rzeczywistego terenu, obejmującą dowolnie duży obszar. Baza wizualizacyjna zbudowana jest na podstawie modelu elewacyjnego Ziemi oraz zdjęć satelitarnych. Obszary o większej szczegółowości tworzone są w postaci modeli trójwymiarowych pokrytych fototeksturami pozyskanymi przez sfotografowanie rzeczywistych obiektów. Baza taka pozwala na treningi lotów nawigacyjnych lub treningi lotów według ukształtowania terenu. Dokładne odwzorowanie obszaru wybranych lotnisk rzeczywistych pozwala na zapoznanie się z ich warunkami podejścia do lądowania. Stopień realności efektów wizualizacyjnych może być spotęgowany przez zmianę pory dnia i pory roku (z odpowiadającym im układem ciał niebieskich) oraz zmianę warunków atmosferycznych (zachmurzenie, opady).Uzupełnieniem bazy wizualizacyjnej jest baza pomocy nawigacyjnych pozwalającą na treningi lotów według przyrządów (IFR) oraz lotów nawigacyjnych. System może więc służyć także do szkolenia lotniczego.

System Selekcjoner pozwala na loty w formacjach z innymi statkami powietrznymi generowanymi komputerowo lub sterowanymi przez inny system symulacyjny, podłączony za pomocą interfejsu HLA, co pozwala na treningi misji grupowych.

Artykuł powstał w oparciu o materiały promocyjne firmy ETCPZL Aerospace Industries